AIDA là gì? Ứng dụng mô hình AIDA trong Marketing

1. Tổng quan: AIDA là gì?

Trong thế giới tiếp thị đầy cạnh tranh hiện nay, việc nắm bắt sự chú ý và thúc đẩy hành động từ khách hàng là điều tối quan trọng. Một trong những mô hình kinh điển, được sử dụng rộng rãi để xây dựng chiến lược marketing hiệu quả chính là mô hình AIDA.

AIDA là gì?
AIDA là viết tắt của 4 giai đoạn trong hành trình tiếp cận và thuyết phục khách hàng:

• Attention (Chú ý): Thu hút sự chú ý từ khách hàng mục tiêu.

• Interest (Quan tâm): Khơi gợi sự hứng thú, khiến khách hàng tìm hiểu thêm.

• Desire (Mong muốn): Kích thích mong muốn sở hữu sản phẩm hoặc dịch vụ.

• Action (Hành động): Thúc đẩy hành động cụ thể, thường là mua hàng hoặc đăng ký.

Mô hình AIDA được xem là kim chỉ nam trong việc thiết kế thông điệp, chiến dịch quảng cáo, nội dung bán hàng, email marketing và nhiều hoạt động truyền thông khác.

2. Lịch sử ra đời của mô hình AIDA

Mô hình AIDA được giới thiệu lần đầu tiên bởi Elias St. Elmo Lewis vào cuối thế kỷ 19, người được xem là một trong những “cha đẻ” của quảng cáo hiện đại. Ông đề xuất rằng để một quảng cáo hiệu quả, nó cần phải dẫn dắt khách hàng trải qua bốn bước:

“Thu hút sự chú ý, duy trì sự quan tâm, tạo ra ham muốn, và thúc đẩy hành động.”

Dù đã hơn 100 năm, mô hình AIDA vẫn còn nguyên giá trị và liên tục được cải tiến để phù hợp với hành vi tiêu dùng thời đại số.

3. Giải thích chi tiết từng bước trong mô hình AIDA

3.1 Attention – Gây sự chú ý

Bước đầu tiên của bất kỳ chiến dịch marketing nào là thu hút sự chú ý của khách hàng. Trong thời đại mà người dùng bị bủa vây bởi hàng nghìn quảng cáo mỗi ngày, gây sự chú ý là một thử thách.

Cách tạo sự chú ý:

• Sử dụng tiêu đề mạnh, hình ảnh bắt mắt, màu sắc nổi bật.

• Quảng cáo video đầu 5 giây gây sốc hoặc hài hước.

• Dùng người nổi tiếng, KOLs, influencers để tạo uy tín ban đầu.

• Tối ưu SEO và tiêu đề bài viết hấp dẫn.

Ví dụ thực tế:
Chiến dịch “Just Do It” của Nike gây chú ý bởi sự ngắn gọn, mạnh mẽ và mang tính thúc đẩy hành động.

3.2 Interest – Tạo sự quan tâm

Sau khi thu hút được ánh nhìn, nhiệm vụ tiếp theo là giữ chân khách hàng bằng những thông tin liên quan, giải pháp phù hợp với vấn đề họ quan tâm.

Cách tạo sự quan tâm:

• Cung cấp thông tin giá trị, kiến thức hoặc trải nghiệm thực tế.

• Nội dung phải liên quan chặt chẽ đến nhu cầu của đối tượng mục tiêu.

• Dùng storytelling để tạo cảm xúc và sự đồng cảm.

Ví dụ:
Một trang landing page bán khóa học Digital Marketing có thể đưa ra đoạn video 1 phút kể về câu chuyện của học viên thành công.

3.3 Desire – Khơi gợi mong muốn

Tạo quan tâm chưa đủ, bạn cần chuyển hóa nó thành mong muốn thực sự. Đây là bước quan trọng khiến khách hàng cảm thấy “tôi cần cái này ngay”.

Cách tạo mong muốn:

• Nêu bật lợi ích, điểm khác biệt độc đáo (USP) của sản phẩm.

• Đưa ra minh chứng xã hội (social proof): đánh giá, lượt thích, người nổi tiếng sử dụng.

• Ưu đãi hấp dẫn có thời hạn để tăng cảm giác cấp bách.

Ví dụ:
Apple luôn làm nổi bật cảm giác sang trọng, đẳng cấp trong từng sản phẩm – điều khiến người dùng khao khát sở hữu dù giá không rẻ.

3.4 Action – Kêu gọi hành động

Sau khi đã tạo được sự mong muốn, hãy hướng khách hàng đến hành động cụ thể. Đây là bước chốt sale, là nơi công cụ CTA (Call to Action) phát huy tối đa hiệu quả.

Cách thúc đẩy hành động:

• CTA rõ ràng: “Đăng ký ngay”, “Mua ngay”, “Nhận ưu đãi hôm nay”.

• Giảm bớt rào cản mua hàng: miễn phí vận chuyển, bảo hành, hoàn tiền.

• Tạo giới hạn thời gian hoặc số lượng: “chỉ còn 2 sản phẩm”.

Ví dụ:
Lazada thường sử dụng các nút CTA “Mua ngay – Giảm 50%” đi kèm đồng hồ đếm ngược để tạo động lực hành động mạnh mẽ.

4. Ứng dụng mô hình AIDA trong các kênh Marketing

4.1 Quảng cáo Facebook, Google Ads

• Attention: Hình ảnh, tiêu đề giật tít.

• Interest: Mô tả sản phẩm ngắn gọn, gây tò mò.

• Desire: Review 5 sao, khuyến mãi hấp dẫn.

• Action: Nút “Mua ngay” hoặc “Inbox nhận tư vấn”.

4.2 Content marketing / Blog

• Attention: Tiêu đề SEO hấp dẫn.

• Interest: Nội dung chuyên sâu, giải quyết vấn đề.

• Desire: Case study thành công, thông tin độc quyền.

• Action: Đăng ký nhận ebook, bản tin, dùng thử sản phẩm.

4.3 Email marketing

• Attention: Tiêu đề email hấp dẫn, kích thích mở thư.

• Interest: Nội dung cá nhân hóa, kể chuyện.

• Desire: Ưu đãi cá nhân, đề xuất phù hợp.

• Action: Nút CTA nổi bật ở cuối email.

4.4 Landing page

• Thiết kế từng phần đúng theo thứ tự AIDA:
  Tiêu đề > Thông tin > Lợi ích > Kêu gọi hành động

 

5. Ưu và nhược điểm của mô hình AIDA

Ưu điểm:

• Dễ hiểu, dễ áp dụng vào nhiều loại hình marketing.

• Có cấu trúc rõ ràng giúp dẫn dắt khách hàng từ chưa biết đến hành động mua.

• Phù hợp cho các chiến dịch online và offline.

Nhược điểm:

• Bỏ qua yếu tố duy trì mối quan hệ sau bán hàng (retention).

• Không phản ánh được hành vi mua lặp lại hoặc tương tác lâu dài.

• Thiếu tính linh hoạt nếu áp dụng rập khuôn, không tùy chỉnh theo thị trường.

---

6. Mô hình AIDA mở rộng: Từ AIDA đến AIDCAS, AIDAA

Trong thực tế, nhiều chuyên gia marketing đã phát triển thêm các phiên bản mở rộng để giải quyết hạn chế của mô hình AIDA. Ví dụ:

• AIDCAS: Attention – Interest – Desire – Conviction – Action – Satisfaction
  (Thêm bước tạo niềm tin và sự hài lòng).

• AIDAA: Attention – Interest – Desire – Action – Advocacy
  (Thêm bước khiến khách hàng trở thành người giới thiệu thương hiệu).

---

7. Một số ví dụ thực tế thành công với AIDA

Chiến dịch “Think Different” của Apple

• Gây chú ý bằng câu slogan ngắn gọn, khác biệt.

• Gợi sự quan tâm bằng hình ảnh nhân vật lịch sử nổi tiếng.

• Kích thích mong muốn sở hữu sản phẩm sáng tạo.

• Kêu gọi hành động: “Think different – and buy Mac”.

Chiến dịch quảng cáo của Coca-Cola

• Sử dụng màu đỏ, hình ảnh vui tươi để gây chú ý.

• Tạo hứng thú với thông điệp kết nối cảm xúc “Open Happiness”.

• Khơi gợi cảm giác hạnh phúc khi sử dụng sản phẩm.

• Khuyến khích mua bằng các chương trình tặng quà, minigame.

---

8. Kết luận: Tối ưu mô hình AIDA để làm Marketing hiệu quả

Mô hình AIDA là một trong những công cụ nền tảng trong marketing mà bất kỳ marketer nào cũng nên hiểu và vận dụng thành thạo. Dù đơn giản nhưng khi áp dụng linh hoạt và đúng cách, AIDA có thể mang lại hiệu quả vượt mong đợi trong việc:

• Tăng tỷ lệ chuyển đổi

• Cải thiện trải nghiệm khách hàng

• Tối ưu thông điệp truyền thông

• Định hướng nội dung sáng tạo

Nội dung AIDA là gì được viết bởi Học viện MIB và Minh Đức Ads